Noem het begrip en/of historisch besef : professor Caribische geschiedenis Alex van Stipriaan, verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, stelt dat de herdenking van 150 jaar afschaffing slavernij in 2013 niet heeft opgeleverd waar op gehoopt was. Mensen uit de samenleving zijn niet méér stil blijven staan bij de gevolgen van het slavernijverleden. In opdracht van de gemeente Amsterdam heeft hoogleraar en oud-curator bij het Koninklijk Tropeninstituut Van Stipriaan uitgezocht hoe het er voor staat. Hij concludeert dat slavernij geen "gedeeld thema" is. Amsterdammers kennen dit verleden niet of slecht. Dankzij het herdenkingsjaar is er echter wel het besef gekomen dat er "nog heel veel moet gebeuren". Wat de hoogleraar ook opgevallen is, heeft te maken met de landelijke politiek die zich afzijdig opstelde en het debat over slavernijverleden dat niet gevoerd is.
Amsterdam is aanjager en financierder geweest van het wekken van belangstelling van het publiek. De activiteiten hadden echter georganiseerd moeten worden in samenwerking met andere steden. Van Stipriaan is ook niet te spreken over de manier waarop de herdenking is georganiseerd. Naar zijn zeggen ontbraken "samenhang, coördinatie en voldoende informatie". De hoogleraar heeft in zijn rapport een aantal aanbevelingen gedaan : slavernij moet een verplicht vak worden op school. Ook kunnen basisscholen het slavernijmonument adopteren dwz verzorgen en kransen leggen bij het monument ter gelegenheid van de jaarlijkse herdenking in het Oosterpark. Wat inmiddels bereikt is, valt te zien bij het Amsterdam Dungeon museum aan het Rokin 78 dat voortaan een speciale afdeling gewijd aan slavernij heeft. Frank Rijkaard is benoemd tot ambassadeur. Ook wordt het mogelijk een kaartje te sturen met een postzegel met dit thema naar … Suriname bij voorbeeld?
