Robert van Altena in gesprek met classicus David Rijser over Het Symposium van Plato.
Athene, voorjaar 416 vC. Na een lange voorgaande nacht, er is een festival gaande in Athene, besluit een groep vrienden rond Socrates om elkaar rond een maal te ontmoeten en elkaar te vermaken met een gedachtenwisseling over de liefde, het verlangen en de schoonheid. Een ode aan de god Eros.
Het samenzijn begint pas echt wanneer Socrates na enig oponthoud, hij stond onbereikbaar verzonken in gedachten, ook binnenkomt. Hij wordt door Agathon de gastheer uitgenodigd om bij hem te komen zitten.
‘Het zou, Agathon, een mooi ding zijn, als het met de wijsheid zo stond, dat zij alleen al door lichamelijk aanraking met elkaar uit de vollere van ons in de legere overvloeide, net als wateren bokalen door een wollen draad sijpelt van de vollere in de legere. Gaat het zo ook met de wijsheid, dan beschouw ik het als een groot voorrecht: de plaats naast jou.’ *
Het gesprek over de schoonheid en het verlangen blijkt zich in de voordrachten via het lichaam en de kunsten uit te breiden tot het sociale lichaam en de politiek en via de kunsten, de muzikale harmonieën tot de kosmische ordening. Eros met andere woorden is overal maar misschien niet op de manier waarop het wordt voorondersteld door Socrates’ disgenoten. Socrates die zich aan het begin voorstelt als de lege bokaal keert alle vooronderstelling inclusief die van zichzelf binnenstebuiten.
David Rijser over het Symposium:
“[…] in Plato’s Symposium wordt duidelijk gemaakt dat Socrates, van buiten de lelijkste man van Athene met zijn wipneus en saterkop, binnenin vol goddelijke wijsheid en schoonheid zat. Wie Socrates’ geestelijke rijkdommen wilde bemachtigen, diende door de absurde buitenkant heen te breken om daarachter datgene te bereiken wat werkelijk waardevol was.’
Bovenstaand citaat komt uit het het boek ‘Een telkens nieuwe oudheid. Of : Hoe Tiberius in New Jersey belandde’ waarin Rijser op aanstekelijke wijze zijn belezenheid met de lezer deelt en een origineel web van verbanden legt van de grote werken uit de klassieke oudheid door de geschiedenis heen tot in het hedendaagse.
(RvA)
* Plato, Het Symposium. Een gesprek over de liefde, vert. D.Loenen, (Athenæum, Polak & Van Gennep, 1970)
redactie: Robert van Altena
contact: springvossen@gmail.com
uitzendtechniek: Sten Govers + Vladimir Gojkovich
