Over haar project Cauchy Horizons.
Martine Stig deed onderzoek naar de verbeelding van de toekomst in heden en verleden. Hoe leg je vast wat nog niet is?
De uitzending kunt u hier terugluisteren
Hoe ziet de toekomst eruit? Het is een vraag die we op de een of andere manier dagelijks stellen. De antwoorden van schrijvers, kunstenaars en filmregisseurs wekken onveranderd
de interesse van een groot en zeer divers publiek. Sofokles, Jules Verne, Adolfo Bioy-Casares, Stanislav Lem, George Orwell, Andrei Tarkovsky, George Lukas, Paul Verhoeven, Jean-Luc Godard, Chris Marker, Stanley Kubrick, Michael Winterbottom, Wong Kar Wai etc.. de lijst is oneindig.
De mens leert zichzelf en zijn omgeving het beste kennen door een beschouwende afstand te nemen door een verwijdering in tijd of in ruimte. Zo wandelde dichter Friedrich Hölderlin aan het eind van de achttiende eeuw van Zuid-Duitsland naar Bordeaux en met elke stap waarmee hij zich verwijderde hield hij meer van een door hem geïdealiseerd Duitsland. Wat heeft dit met de verbeelding van de toekomst van doen? De dichter projecteerde een geïdealiseerd klassiek Griekenland op een toekomstig Duitsland. De verbeelding van de toekomst is vaak een zaak van geschiedenis.
Natuurlijk, Hölderlin verwijderde zich op die tocht niet alleen van zijn vaderland maar ook ook van een onbereikbare geliefde. Een eigenschap die hij deelt met de meeste, zo niet alle schrijvers, kunstenaars en filmers die zich bezig hebben gehouden met science fiction. De verbeelding van de toekomst spiegelt onze illusies en desillusies, het is een uitvergroting van de menselijke conditie. We ontkomen niet aan onszelf en we zien slechts wat we kennen.
Toch wekte Kubrick in 1968, een jaar voor de landing op de maan, de aandacht van NASA met zijn 2001 A Space Odyssey. Waar films van een paar jaar geleden al tot een historische curiositeit zijn verworden is Kubrick’s 2001 nog altijd opmerkelijk fris en geloofwaardig in de verbeelding van wat achter onze waarnemingshorizon ligt.
De verbeelding van de toekomst als instrument om de mens en het heden beter te begrijpen een enkele keer een pure fascinatie voor het ombekende.
Martine Stig speelt in haar werk met de ruimte tussen waarneming, beeldcultuur en de realiteit. De fotografe lijkt bij iedere serie een set spelregels te formuleren of te volgen, een concept zo je wilt. Of Stig nu binnen de regels van de Noord-Koreaanse propaganda fotografeert (de serie D.P.R.K. uit 2002) of zelf spelregels opstelt waardoor zij als acteur, personage en regisseur tegelijk door een vreemde metropool beweegt (Stories of Mr.Wood uit 2006 met Vanessa van Dam) altijd raken fictie, documentair en realiteit met elkaar verweven. Wat zien we?; een spel, de realiteit, de realiteit van het spel. Zij onderzocht voor Cauchy Horzons niet alleen de verbeelding van de toekomst in de cinema. Zij reisde ook af naar een aantal steden in transitie als Athene, Shenzhen en Tunis maar ook
Genève waar natuurkundigen in het laboratorium van het CERN proberen voorbij de wetenschappelijk horizon te kijken.
De toekomst is onzichtbaar maar wordt voortdurend concreet in het heden. Je kunt niet fotograferen wat nog niet is, je kunt in elk geval proberen hem te betrappen in zijn eindeloos oplossen of terugwijken. Bestaat er zoiets als de geur van de toekomst?
De tentoonstelling Cauchy Horizons is tot 4 augustus te zien in Schunk te Heerlen.
Het boek Cauchy Horizons is uitgegeven door Kodoji Press
Redactie en presentatie Robert van Altena
Contact en informatie:
- Springvossen komende uitzendingen
- Springvossen-archief
- Springvossen op Facebook
- Springvossen@gmail.com
S P R I N G V O S S E N wordt live uitgezonden vanuit de studio op de 4e verdieping van de OBA | Centrale Bibliotheek van Amsterdam.
De uitzendingen zijn te beluisteren via livestream: www.amsterdafm.nl | kabel 103.3 | fm 106.8