Robert van Altena in gesprek met Wim Hupperetz, directeur van het Allard Piersonmuseum en sinds kort bijzonder hoogleraar Nederlandse cultuurgeschiedenis. in het bijzonder de studie der voorwerpen (VU) over de veranderende rol van het museum aan de hand van een ogenschijnlijk onbeduidend historisch object:
Een zegelafdruk in klei. [een uitvergroting van de kleizegel ziet u op de foto bij dit bericht] Omstreeks 1905 gevonden nabij Edfu, een stad in het zuiden van Egypte en gedateerd op ca.46 voor onze jaartelling.
Het portretje in klei is wat minder onbeduidend sinds Branko van Oppen, een collega van Wim Hupperetz van mening is dat Julius Caesar zijn zegelring met zijn eigen beeltenis in het klei heeft gedrukt. Stof voor een zogenaamde historische ervaring: de nabijheid van een op zich onbetekenend historisch object overbrugt de tijd tussen degeen die het object waarneemt en het moment ver weg in de tijd waarop de Romeinse heerser verondersteld wordt zijn zegel in het verse klei te hebben gedrukt. Alsof de juiste beschouwing van het gebakken hompje klei bezield is met het verleden.
Het is een romantische verleiding waar denkers in de 20e eeuw herhaaldelijk voor zijn gezwicht en curieus genoeg heel laat nog hier in ons land Frank Ankersmit, die er in 1993 zijn rede bij de aanvaarding van zijn bijzonder hoogleraarschap (RUG) aan weidde. Hupperetz pleit in zijn aanvaardingsrede voor een nuchterder benadering. Maar ook hij is van mening dat als de toeschrijving van Van Oppen juist is je niet snel dichterbij Julius Caesar zal komen dan via dit object uit de collectie van het Allard Pierson museum.
Wim Hupperetz sprak op 10 februari j.l. zijn rede ‘Het museum als medium van het geheugen: over de biografie van erfgoedcollecties’ uit ter aanvaarding van zijn leerstoel Nederlandse cultuurgeschiedenis, in het bijzonder de studie der voorwerpen, Vrije Universiteit Amsterdam.
(RvA)
Volgende uitzending Springvossen dinsdag 21 maart met architect Herman Hertzberger.
redactie: Robert van Altena|contact: springvossen@gmail.com|uitzendtechniek: Vladimir Gojkovic
