15.00 – 16.00
In de maanden juli en augustus iedere maandag een herhaling uit het archief van Springvossen.
Robert van Altena spreekt in deze uitzending met Annesas Appel. Uitgangspunt van het gesprek is een nog onvoltooid werk: een muzikale compositie.*
Of het nu de vorm krijgt van een boek, een compositie of een grote wandvullende installatie, het werk van Annesas Appel ontstaat meestal vanuit een poging om op een ‘heldere, schone’ manier naar de dingen te kijken. De kunstenaar probeert concepten, aannames en betekenissen, culturele en persoonlijke associaties voor een moment terzijde te schuiven. Het is een manier om als het ware door de dingen heen te kijken die Appel gemeen heeft met veel kunstenaars.
James Joyce schrijft in Ulysses ‘Everything speaks in it’s own way’. En wat dan in het bijzonder tot Annesas Appel spreekt zijn reeksen, zoals bijvoorbeeld de zeven kleuren van de regenboog. In haar werk 120 pigments brengt de kunstenaar deze kleuren onder in een serieel systeem dat de kleuren in beweging zet, transformeert in alle mogelijke variaties die het systeem toestaat; 120 in getal.
Appel weet met haar werk uitdrukking te geven aan de kleuren van de regenboog zoals een microtonaal orgel dat kan met de noten van een toonladder. Een regenboog en de klanken van het microtonale orgel zijn als een aanlokkelijke stem in de verte, ongrijpbaar en efemeer. De kunstenaar daarentegen materialiseert voor ons de mogelijkheden van de regenboog in de vorm van zorgvuldig afgewogen mengsels van minerale pigmenten op petrischalen.
Alles spreekt op zijn eigen manier maar het is de kunstenaar die door een combinatie van koele analyse en een zintuiglijke fijngevoeligheid een harmonie vindt tussen concept en uitvoering. De regenboog transformeert Appel als vanzelfsprekend tot een mineraal werk van pigment in glas dat zij weer transformeert tot een compositie die uiteindelijk tot leven zal worden gebracht door een pianist. Zelden is een conceptueel kunstwerk zo zinnelijk.
Hoe Annesas Appel deze transformaties op gang brengt beschrijft zij op haar website. Maar het is zoals de dichter schrijft:
“The best way to hear Mass, “ Wystan Auden used to say, “is when you don’t know the language.” *
Hieronder een fragment van de compositie gebaseerd op het werk ‘120 pigments’ met als uitgangspunt de correspondentie van de zeven kleuren van de regenboog met de zeven noten van een toonladder.
De compositie is een werk in wording. Het heeft daarom nog als werktitel ‘120 pigments’. Bovendien wordt het hier ‘gespeeld’ door een computerprogramma. Dat is geen conceptuele keuze van de kunstenaar. Wanneer de gehele compositie af is zal het uitgevoerd worden door een pianist.
* Dit gesprek werd eerder uitgezonden op 12 november 2018
**Joseph Brodsky, ‘Watermark’ (1992)
Foto (detail): ‘Metamorphosis. Music notation’, digitaal bedrukte (piezografie) geperforeerde papieren stroken (7x225cm elk). De gehele installatie: 1200 x 225cm. Annesas appel
Vorige uitzending: Adam Colton, beeldhouwer.
Volgende uitzending: Bettie van Haaster, schilder
ALLE SPRINGVOSSEN-UITZENDINGEN
Eindredactie en presentatie: Robert van Altena
Contact: springvossen@gmail.com
Springvossen op Facebook en Instagram
Muziek:
- ‘Blues In Orbit [aka Tender)(alternate take]’, Duke Ellington, album ‘Black, Brown and Beige’ (1958).
- ‘Raise Four’ Thelonious Monk, album ‘Underground (1968)’.
