Uitgelicht: Charlie en het vrije woord

Hier kon je, dacht men, alles zeggen wat je wilde. Dat was lang niet altijd om aan te horen, soms zelfs verwerpelijk, maar niemand schoot je een kogel door je kop om een onwelgevallige mening. Tot Theo van Gogh afgeslacht werd.

 

Woorden schieten te kort. Wat kun je nog zeggen na Parijs, woensdag 7 januari 2015? Een paar ernstig misleide gozers, die ongetwijfeld door gefrustreerde ouwe mannen met baarden geronseld en gehersenspoeld zijn, legden andere mensen het eeuwige zwijgen op. Cartoontekenaars, die alle fanatici, christen, jood of islamiet, extreem rechts of extreem links, politici of de paus met een spottend licht beschenen om te laten zien dat niemand de waarheid in pacht heeft, werden beestachtig afgeschoten. Uit naam van een vaag concept dat mensen blijkbaar ontslaat zelf na te denken of zelf verantwoordelijkheid te nemen. Een vaag concept uit monden van bebaarde ouwe mannen die te laf zijn om zelf de door hun geëiste acties uit te voeren.

 

In Kunst & Cultuur op Vrijdag muziek, die in het teken staat van de gebeurtenissen van afgelopen woensdag.

 

"Teu amigo Charlie Brown" begint het uur nog vrolijk. De "Charlie" in Charlie Hebdo kwam immers van het tekenfiguurtje van Schulz, die volgens zijn schepper degene was die heel veel moest lijden, omdat hij een karikatuur van de gemiddelde mens was. De mens is nou eenmaal, aldus Schulz, helaas beter bekend met verliezen dan met winnen.

 

Vervolgens ernstiger "Ma liberté", de vrijheid van Serge Reggiani. Persoonlijke, maatschappelijke of geestelijke vrijheid. Het hoogste goed. Elkaar respecteren, elkaar de ruimte gunnen.

"The dream is over. John Lennon met "God", een concept, waarmee we onze pijn meten volgens John. Volgt een lange litanie waar hij niet in geloofde. Hij geloofde in zichzelf en dat was goed genoeg. Maar niet voor de idioot die hem gewelddadig het zwijgen oplegde.

Véronique Sanson ontving in 1989 al doodsbedreigingen vanwege haar tekst in het lied "Allah" Dit gebeurde enkele weken nadat de fatwa tegen Salman Rushdie uitgesproken werd. "Quand tu chantes ça, c'est: poum."  "Als je dit zingt is het: boem". Politieprotectie kreeg ook zij maar zij koos er uiteindelijk voor om in te binden. Zei dat het lied over tolerantie en vrede ging, niet over Allah; zij zong het lied pas weer in 1998 live.

Aan het slot van het eerste uur zingt Jean Ferrat dat de vrijheid op reis gegaan is.Jean Ferrat die eind jaren zestig zelf onder censuur van de Franse overheid stond! 

Het tweede uur opent met GusGus "Love versus hate". De de voor de hand liggende muzikale begeleiding van de cartoon van een innig uitwisselen van mondvocht door een islamitische geestelijke en "Charlie Hebdo". Het optimisme van zowel GusGus als Charlie Hebdo bleek ongerechtvaardigd.

Tot slot de "Central sctrutinizer" van Frank Zappa. Het totale censuur apparaat, dat alles toetst aan de door het gezag ingestelde regels en verordeningen. En vervolgens doodvonnissen in het vooruitzicht stelt.

 

Comments are closed.