Tot op dit moment heb ik geen idee welke van de gekozen muziek voor dit Kunst & Cultuuruur ik ”uit zal lichten”.
Ik weeg op mijn hand… Ai Sa Si, de hekkensluiter van dit uur? Ik draag muziek uit Su een warm hart toe maarrr… er is niets te vinden over Ai Sa Si op het internet. Geen enkele informatie, alleen maar hun muziek. Nu ja, hun muziek spreekt voor zichzelf. Het is kawina, een Surinaamse muzieksoort, geënt op de muziek die de slaven ooit meebrachten vanuit West Afrika. Basis is een vraag (solozanger) en antwoord(koor) patroon, op een ondergrond van de typisch Surinaamse trommels met heerlijke namen als skratjie, zigzag en schudbus. Waren de teksten aanvankelijk religieus getint, een aanroepen en prijzen van de goden, al gauw werden ze profaner. De dagelijkse gang van zaken in het leven werd het onderwerp, met name het man (enkelvoud)/vrouwen(meervoud) gedoe, Caribbean style. Door de opzwepende ritmes kon men niet langer stil blijven staan: kawina werd een dans. Als je de stuwende ritmes hoort van Wa Naisa weet je waarom. Mij doen ze denken aan Youssou N’Dours mbalax uit Senegal – landstreken waar de slaven vandaan ‘gehaald’ werden- dezelfde voortdrijvende, rollende percussie.
Deze muziek sluit aan op het laatste onderwerp van dit uur: Jan Houthakker en zijn tijdgenoten. Jan Houthakker, alias Flink, een naam die deze man kreeg bij aankomst in Suriname, als slaaf. In 1838 wordt hij vrijgemaakt, manumitteren heet dat, een werkwoord dat ik nog niet kende. Luister voor meer informatie naar Fabiola Veerman, ongeveer vanaf 15.45 uur.
We dansen eerder dit uur al een Syrische dabke. Dabke is een van oorsprong Palestijnse reidans, zeg maar een soort linedancing op zijn Midden Oosters. Men vermoedt dat het ontstaan is als een soort arbeidsvitaminen om werkprocessen zoals huizen bouwen, leem aanstampen leuker te maken. Deze muziek vanwege het onderwerp over de Lolalik, de nieuwe naam voor de voormalige Bijlmerbajes-‘lik’. Lolalik is een mooi initiatief, een ‘creatieve broedplaats’ zoals dat tegenwoordig heet, dat aan vluchtelingen, die in het asielzoekerscentrum ernaast verblijven een alternatief wil bieden. Voor de Syrische vluchtelingen die daar zitten dus de dabke en het melancholieke “Lama Bada Yatathana”, Lena Chamamyan zingt het.
Geïnspireerd door de foto’s van fel uitgelichte mensen van Tom Callemin, te zien in De Brakke Grond en eerste onderwerp van dit uur, opent Rag ‘n’ Bone Man. Je zou afgaande op de naam een broodmagere zwerver, omhangen met lompen, verwachten. Wat je krijgt is een goed in de kleren zittende forse man, met een forse soulstem, fors betatoeëerd en van ijzerwaren voorzien, die een al even forse hit heeft met “Human”. Hij is ook maar een mens, hij maakt dus fouten, geef hem niet de schuld van alles, hij doet wat hij kan. Zingt hij.
Dat deed John Mayer ook, zijn best, maar “Slow dancing in a burning room” vertelt een ander verhaal. Een bitter verhaal over menselijk onvermogen. Met een fantastisch mooie, troostende gitaar.
Meer verhalen in Metha’s Muziek